RS se ugleda na FBiH: Jednu stvar žele da "iskopiraju"
Nakon što je neradna nedjelja zaživjela u Federaciji BiH, probudila je i borbu radnika u trgovinama Republike Srpske. Iz Sindikata trgovine, turizma, ugostiteljstva i uslužnih djelatnosti RS-a najavljuju da će se nakon detaljne analize ova inicijativa naći pred poslanicima Narodne skupštine RS-a.
Prvo analiza
U Republici Srpskoj rad trgovina nedjeljom zavisi od opštine do opštine. Na nivou entiteta neradna nedjelja nije usvojena.
- Ta inicijativa je prisutna na Odboru za trgovinu i turizam NSRS-a, Ministarstvo je upoznato s njom, kao i Savjet za trgovinu RS-a. Zaključak pomenutog odbora je da se krene u detaljniju analizu, da svi učesnici privrednog života i Sindikat, Privredna komora, Udruženje poslodavaca, učestvuju u tim analizama i da dođemo do nekog rezultata koji će pokazati koliko je to pozitivno, odnosno šta je negativno, rekao nam je Goran Savanović, predsjednik Sindikata trgovine, turizma, ugostiteljstva i uslužnih djelatnosti RS-a
Propisi koji se odnose na radno vrijeme privrednih subjekata su u nadležnosti jedinica lokalne samouprave, jer nisu sve opštine i gradovi jednako razvijeni, kažu iz resornog ministarstva. Između potpunog rada i potpune zabrane treba pronaći rješenje kojim će svi biti zadovoljni, smatraju u Savezu opština i gradova RS-a.
A ekonomski stručnjaci mahom su protiv neradne nedjelje.
- Ja mislim da to nije dobro. Nije ekonomski isplativo, jer mi kao ljudi koji živimo u BiH, a i turisti dolaze vikendom, u situaciji smo da radimo šest, a ne pet dana u nedjelji, subotu nemamo slobodnu po definiciji. Zbog toga najveći broj radnika, da bi mogao obaviti neke kupovine koje su potrebne za narednu sedmicu, to obavlja nedjeljom. S druge strane, nije problem rada nedjeljom ako se ljudi koji rade u prodajnim objektima pravedno plate, smatra ekonomski stručnjak Zoran Pavlović i dodaje kako je on za varijantu da se rad nedjeljom dozvoli onome ko je voljan da plati radnike i radnu snagu.
- Onoliko koliko je to zakonom dozvoljeno ili koliko to prihvataju, da je to modus da ljudi koji su raspoloženi i voljni dobiju veću dnevnicu za taj dan, a da to provjerava inspekcija rada. Sad je situacija da radnici nemaju benefit rada nedjeljom ni povećanje dnevnice na osnovu rada nedjeljom, pa onda umjesto da vodimo brigu o radnicima, mi se bavimo administrativnim zabranama, što je pogubno za i ovako slabu ekonomiju, smatra Pavlović.
Propisi koji se odnose na radno vrijeme privrednih subjekata su u nadležnosti jedinica lokalne samouprave, jer nisu sve opštine i gradovi jednako razvijeni, kažu iz resornog ministarstva. Između potpunog rada i potpune zabrane treba pronaći rješenje kojim će svi biti zadovoljni, smatraju u Savezu opština i gradova RS-a. Ono što je sada izvjesno je da u ovom trenutku niti su radnici plaćeni dovoljno niti su slobodni nedjeljom.
Izmjena zakona
- Smatramo da može da prođe nedjelja kao neradni dan. Da bi se to desilo, potrebno je da se izvrši promjena Zakona o radu i da se izmijeni član 26, koji daje ingerencije opštinama i gradovima da regulišu radno vrijeme, da se jednim članom reguliše da je nedjelja neradni dan u oblasti trgovine. Za ovo treba vremena i mislim da je prva polovina sljedeće godine period u kojem možemo da istrajemo na tome i da idemo u tom pravcu, najavio je Savanović.
Projekat neradne nedjelje je Sindikat trgovine, turizma, ugostiteljstva i uslužnih djelatnosti Republike Srpske počeo 2019. godine. Nakon što je neradnu nedjelju uvela Opština Višegrad, slijedili su je Sokolac i Kotor-Varoš, dok se dio lokalnih zajednica u RS-u odlučio za djelimično neradnu nedjelju poput Istočnog Sarajeva, gdje do iza podne rade neki trgovački centri.