Haris Pašović: Najgori su ljevičari - niti šta rade, niti šta govore, niti imaju viziju budućnosti - U kontru sa Markovinom

Ove subote U kontru sa Draganom Markovinom dolazi nam proslavljeni režiser Haris Pašović, kojeg smo ugostili nakon premijere njegove važne i potresne predstave "Oslobođenje Sarajeva", u SARTR-u, prve uopšte koja se bavi tim traumatičnim razdobljem.

Režiser se osvrnuo i na razloge zašto je postavio tekst koji je parafraza kultne drame Dušana Jovanovića “Oslobođenje Skoplja”.

- Dušan Jovanović je legendarni, jugoslovenski i slovenački, dramski pisac i reditelj. On, pored svojih briljantnih režija, ima nekoliko briljantnih drama, ali najpoznatija njegova drama je “Oslobođenje Skoplja”, koju je on napisao i objavio 1977. godine i koja je nekako odjednom eksplodirala kad se pojavila, bila je nova u svemu. Ja i dalje mislim da je to najbolja drama napisana na južnoslovenskim jezicima. To je jedna perfektno napisana drama, moderna, brza, zanimljiva, duboka, sa fantastičnim likovima, sa jednim suštinskim izrazom koji nema viškova, koji je vrlo efikasan, objašnjava režiser.

Haris Pašović naglašava da ga je ovaj tekst godinama pratio, te da je uvijek znao da to ima veze i sa Sarajevom.

- Okolnosti u Skoplju i Sarajevu tokom Drugog svjetskog rata, o kojem ovaj tekst govori, bile su gotovo identične. Radi se o dva suštinski multikulturalna grada. Oba grada su na rijeci, a ta rijeka ima važnu ulogu. U ratu Skoplje su okupirali nacisti i bugarski fašisti, a Sarajevo su okupirali nacisti i hrvatski fašisti. Sve ostalo je isto i mi zaista nismo pravili neku predramatičnu promjenu. Mislim, mi smo ugradili prilagođenje sa nekim imenima poznatim iz revolucija, ali nismo radili ništa nasilno, bilo je vrlo lagano napraviti tu adaptaciju, naglašava Pašović.

Pašović je režirao u prestižnim pozorištima u regionu, a njegove predstave su učestvovale na mnogim festivalima. Prije rata je režirao, između ostalih, predstave koje se danas smatraju klasicima u historiji pozorišta.

Osim regiona, Pašovićeve predstave su gostovale u Parizu, Amsterdamu, Berlinu, Ženevi, Strazburu, itd.

Sa Markovinom je otvorio i temu gubitka ljudskosti i pobjede života. Razgovarali su o nestanku jevrejske zajednice kao i o posljedicama posljednjeg rata te o tome hoće li ideja multikulturnog Sarajeva preživjeti.

Pričali su i o Pašovićevom povratku u beogradska pozorišta te o njegovoj regionalnoj saradnji.

Govoreći o Drugom svjetskom ratu, ali i ratu uopšte, Haris Pašović kaže da je rat poraz svih, jer to je poraz čovjeka.

- Rat nije prirodna katastrofa, to nije uragan, to nije poplava, to nije zemljotres, pa da se ne može spriječiti. Rat proizvodi čovjek i nema druge vrste u prirodi koja masovno istrebljuje pripadnike svoje vrste. Vi nemate sada vjeverice koje ubijaju hiljade ili milione drugih vjeverica. Nemate mačke koje ubijaju milione drugih mačaka. Vi nemate životinje koje ubijaju masovno svoju mladunčad. Mi tvrdimo da smo najrazvijenija vrsta, a mi smo najprimitivnija vrsta u prirodi jer jedino se mi međusobno istrebljujemo. Samo mi ubijamo iz zadovoljstva. Samo čovjek ubija iz zadovoljstva i samo čovjek istrebljuje masovno svoju vrstu. To je poraz. I tu nema pobjede. Pobjeda je život. I to se u našoj predstavi vidi, zaključuje Pašović.

Riječi je bilo i o tome kako današnje Sarajevo gleda na jugoslavensko nasljeđe. A otvorena je i tema Sarajevo festa, kojeg već nekoliko godina organizira s predstavama i tribinama, uz poseban osvrt na ovogodišnju temu posvećenu sekularnosti.

U kontru sa Draganom Markovinom, ove subote u 21 sat na www.podcastoslobodjenje.ba te na platformama ​YouTube, YouTube Audio, Apple Podcasts, Deezer, Spotify, Podcast Index, Amazon Music, TuneIn + Alexa, Podcast Addict, Podchaser, Pocket Casts, Listen Notes i Player FM.

Prethodnu epizode podcasta U kontru sa Draganom Markovinom u kojoj je gost bio Gorčin Stojanović, pogledajte OVDJE.